Wat houdt een wortelkanaalbehandeling in?

Wat houdt een wortelkanaalbehandeling in? Veel mensen stellen zich die vraag wanneer ze plots last krijgen van pijnlijke kiesproblemen. Hevige, bonzende tandpijn slaat vaak plotseling toe… bijvoorbeeld bij hete of koude dranken. Soms ontstaat er ook zwelling, een knobbeltje (fistel) of een vieze smaak in je mond. Deze klachten wijzen vaak op ontsteking in de pulpa, het zachte, doorbloede weefsel in de kern van je tand met zenuwen en bloedvaatjes. Die ontsteking wordt doorgaans veroorzaakt door diep doorgedrongen cariës (gaatjes), een diepe vulling die lekt, een scheur in de tand of een trauma (klap op de mond). is de tandzenuw onherstelbaar ontstoken, dan geneest dit niet vanzelf. Dan kan de tandarts voorstellen de tand te “ontzenuwen” met een wortelkanaalbehandeling, een behandelmethode om de pijn te stoppen en je tand te redden voordat het probleem erger wordt. Een wortelkanaalbehandeling is een endodontische ingreep waarbij de tandzenuw wordt verwijderd en het wortelkanaal grondig wordt gereinigd en gevuld. Dit type zenuwbehandeling is bedoeld om verdere tandinfectie te voorkomen en de tand zelf te behouden.

Het idee van een wortelkanaalbehandeling roept bij veel mensen angst op (denk aan oude verhalen over pijn). Maar stel je voor: dankzij moderne verdovingsmiddelen en technieken voel je tijdens de behandeling geen pijn. Binnen een dag of twee ervaar je doorgaans al veel minder klachten en binnen een week ben je vrijwel hersteld. Je behoudt je eigen tand, voorkomt verdere infectie en kunt weer comfortabel eten en lachen. Dat klinkt als het beste vervolg op ernstige tandpijn en daarom bestaat een wortelkanaalbehandeling.

Wat is een wortelkanaalbehandeling (endodontie)?

Een wortelkanaalbehandeling is een behandeling van een ontstoken tandzenuw, bedoeld om een tand met beschadigde pulpa te redden. In het wortelkanaal van elke tand (of kies) ligt de pulpa: een zacht weefsel met bloedvaten en zenuwvezels. Deze pulpa voedt de tand (tandmerg) en geeft warmte/koude door. Wanneer de pulpa ontstoken raakt, bijvoorbeeld door vergevorderde cariës, veroorzaken de bacteriën felle pijnklachten en zwelling. De tandarts verwijdert dan de ontstoken pulpa, reinigt het kanaal grondig en vult het op. Zo wordt de tand ontzenuwd maar toch behouden. Met andere woorden: in plaats van de tand te trekken, wordt de zenuw verwijderd en de ontsteking bestreden binnenin de tand. Hierdoor verdwijnt de bron van de pijn en blijft je eigen tand behouden. Je mondgezondheid en natuurlijke glimlach blijven beschermd, dat is het doel van endodontologie.

De pijnklachten: oorzaken en symptomen

De meest voorkomende aanleiding voor een wortelkanaalbehandeling is hevige, kloppende kiespijn. Dit begint vaak langzaam: je merkt gevoeligheid voor koude dranken of druk bij kauwen. Na verloop van tijd kan de pijn overgaan in een constant zeurende of bonzende pijn, die soms toeneemt bij grote druk of temperatuurwisselingen. Pijn in én rond de kies kan uitstralen naar de kaak of zelfs hoofdpijn veroorzaken. Daarnaast kan de tand donkerder worden en kan zich een zwelling of pusophoping (absces) vormen bij de wortelpunt. Al deze klachten wijzen op een ontstoken tandzenuw of een wortelpuntontsteking. In dat geval is snel ingrijpen belangrijk, want een ontsteking trekt zich niet vanzelf terug.

Typische oorzaken zijn:

Diepe cariës (gaatjes): Als een holte te diep in de tand doorgroeit, kunnen bacteriën de pulpa bereiken en ontsteking veroorzaken.
Herstelwerk met vullingen/kronen: Een oude, lekkende vulling of kroon laat bacteriën binnendringen.
Trauma aan de tand: Een harde klap of val kan het tandmerg (pulp) beschadigen, ook als de tand er van buiten gewoon uitziet.
Verouderde wortelkanaalbehandeling: Soms komen bacteriën terug als een eerder wortelkanaal niet helemaal schoon was.

Als je al deze signalen herkent of hebt: aarzel niet langer. Zonder behandeling kan de infectie zich uitbreiden in het kaakbot, met meer pijn, botverlies of een omvangrijk abces als gevolg. Gelukkig kan een wortelkanaalbehandeling die stekende pijn stoppen en verdere problemen voorkomen.

Het resultaat: een pijnvrije tand en behoud van uw eigen gebit

Wat kun je verwachten nadat de behandeling is gelukt? In het ideale geval is de ontsteking weg en doet de tand (kies) geen pijn meer. Je zult merken dat je weer normaal kunt eten en drinken, zonder plotselinge steken of bonkende pijn. Vaak plaatsen we na een wortelkanaalbehandeling een nieuwe restauratie (zoals een vulling of kroon) op de behandelde tand voor extra stevigheid. Zo is de tand praktisch net zo sterk en leefbaar als voorheen, maar dan zonder levende pulpa. De kans op nieuwe infecties is heel klein, zeker als de tandarts het kanaal goed afgesloten heeft. Dankzij hoge slagingspercentages houdt ongeveer 90% van de behandelde tanden het minstens acht jaar vol. Met een goede mondhygiëne en regelmatige controles blijft de tand vaak nog veel langer mee gaan. Zo blijft jouw eigen tand behouden, functioneel en mooi, dat is de belofte van een wortelkanaalbehandeling. Nu je weet wat een wortelkanaalbehandeling inhoudt en waarom het nodig kan zijn, is het tijd om te kijken naar hoe deze behandeling stap voor stap verloopt.

Het behandelingsproces stap voor stap

Een wortelkanaalbehandeling bij Tandheelkundig Centrum Leiden verloopt in enkele fasen. Een wortelkanaalbehandeling bij Tandheelkundig Centrum Leiden verloopt meestal als volgt:

Diagnose en planning. De tandarts of endodontoloog stelt eerst vast wáár de pijn vandaan komt. Er worden röntgenfoto’s gemaakt om de wortelkanalen en eventueel een ontsteking bij de wortelpunt in kaart te brengen. Aan de hand van het onderzoek wordt een behandelplan gemaakt.
Verdoving en bescherming. De behandelde tand wordt grondig verdoofd. Moderne verdovingstechnieken zorgen ervoor dat je tijdens de ingreep geen pijn voelt. Daarna plaatst de tandarts een rubberen velletje (rubberdam) om je tand, zodat er droog en schoon gewerkt kan worden. Dit beschermt de rest van je mond tegen spoelvloeistoffen en instrumenten.
Openen en reinigen. Via een klein gaatje boort de tandarts toegang tot het wortelkanaalsysteem. Vervolgens worden alle wortelkanalen opgezocht en met fijne instrumenten gereinigd en uitgeboend. Speciale bestandsjes (niTi-ritsen) en spoelvloeistoffen zorgen dat de ontstoken pulpa volledig wordt weggehaald en bacteriën worden gedood. In complexe situaties kan de tandarts met een microscoop werken, zodat hij de binnenkant van de tand tot in detail kan bekijken en behandelen.
Vullen van het kanaal. Zodra alle kanalen helemaal schoon en droog zijn, wordt de ontstane ruimte gevuld met een rubberachtig materiaal (meestal gutta-percha) en speciale sealer. Dit verhindert nieuwe bacteriële inbraak. Het gaatje van de tand wordt dichtgemaakt met een tijdelijke vulling. In veel gevallen plaats je in deze stap meteen al een definitieve vulling of kroon voor stevigheid.
Herstel van de tand. Na reiniging wordt de tand definitief hersteld. Vaak betekent dit dat een kroon of grote vulling op de tand komt, zodat de kauwkracht weer veilig verdeeld wordt. Soms gebeurt dit in dezelfde behandeling, en soms plannen we een kort vervolg voor het zetten van een kronen (afdruk maken, etc.)

Het totale proces neemt per tand of kies gemiddeld 60 tot 120 minuten in beslag, afhankelijk van het aantal kanalen en de complexiteit. In de meeste gevallen volstaat één behandeling, maar bij ernstige ontstekingen of extra kanalen kan een tweede afspraak nodig zijn om de tand volledig infectievrij te krijgen. In elk geval is het traject erop gericht om jou zo snel mogelijk van de pijnklachten af te helpen en de tand te redden.

Wortelkanaalbehandeling(endodontie)

Veelvoorkomende vragen en misverstanden over endodontologie

Doet een wortelkanaalbehandeling pijn?

Tegenwoordig doet een wortelkanaalbehandeling niet meer pijn dan een standaard vulling. Dankzij goede lokale verdoving merk je nauwelijks iets van de behandeling zelf. De verdoving maakt de hele behandelde regio gevoelloos, dus je voelt geen pijn tijdens het openmaken van de tand of het reinigen van de kanalen. Veel patiënten merken juist dat de scherpe pijn direct na de verdoving verdwenen is. Tijdens de behandeling blijf je ontspannen in de stoel liggen. Vertel het wel meteen als je toch iets voelt, dan krijgt u indien nodig direct extra verdoving.
Is een wortelkanaalbehandeling gevaarlijk?

Nee, een wortelkanaalbehandeling voorkomt dat een ontsteking van de pulpa zich uitbreidt en het hele kaakbot in gevaar brengt. In principe is de tand “afgestorven” nadat de zenuw is verwijderd, maar hij blijft goed functioneren als kauworgaan. Met een nieuwe vulling of kroon is de tand weer sterk. Het is juist veiliger voor de gezondheid om de tand te laten ontzenuwen dan om een geïnfecteerde tand ongemoeid te laten.
Hoelang duurt een wortelkanaalbehandeling?

Een afspraak duurt doorgaans 1 à 2 uur. Het kan in veel gevallen in één keer worden gedaan, maar soms is een tweede afspraak nodig voor een onstekingsvrije tand. De exacte tijd hangt af van het aantal wortelkanalen: een voortand heeft er één, een kies vaak drie of vier. Je tandarts bespreekt van tevoren hoe lang het in jouw geval ongeveer duurt en of meerdere sessies nodig zijn. Na de behandeling ontvang je een lijstje met adviezen (zoals het meenemen van paracetamol) en maakt de praktijk soms nog een controleafspraak om te zien of alles goed geneest.
Genezen na de behandeling:

Geduld loont. De felste pijn is na afloop meestal meteen weg, maar het herstel in het kaakbot kan weken tot maanden duren. Soms ervaar je de eerste dagen wat milde napijn of gevoeligheid aan de tand (de omliggende weefsels moeten ook bijkomen), maar dit is normaal en gaat vanzelf over. Na de behandeling kun je gewoon naar huis, maar eet voorzichtig en vermijd hete of harde dingen totdat de verdoving helemaal uitwerkt. Pijnstillers als ibuprofen of paracetamol helpen bij napijn (in totaal zelden langer dan een week). Tot slot plant je tandarts meestal na enkele maanden opnieuw een röntgencontrole in om de genezing te volgen. Zo wordt bewezen dat de ontsteking is verdwenen en de tand definitief succesvol is gered.

Nazorg en herstel: dit kun je doen

Na de behandeling is het belangrijk om rustig aan te doen. De lokale verdoving kan nog één à twee uur gevoelloosheid geven, dus wacht met eten en drinken totdat de sensatie helemaal terug is Anders kun je ongemerkt op wang of tong bijten. Eet de rest van de dag alleen zacht, lauw voedsel. Vermijd knapperige snacks, taai vlees of harde snoepjes, vooral als er een tijdelijke vulling zit die nog niet volledig is uitgehard. Kauwgom, noten en gelatine-staafjes kunnen de vulling losmaken en dus het best worden vermeden. Na één dag kun je weer normaal poetsten en flossen; een goede mondhygiëne blijft cruciaal om nieuwe infecties te voorkomen.

Let ook op je mond: spoel na het eten of drinken met lauw water om overtollig voedsel te verwijderen. Gebruik het liefst geen mondspoelmiddel met sterke alcohol; dit kan gevoeligheid geven. Neem de afgesproken pijnstillers in (begin bijvoorbeeld met twee paracetamol van 500 mg direct na de behandeling) voor een zo comfortabel mogelijk herstel. Houd het gebied schoon en inspecteer het dagelijks. Als je na een week nog steeds flinke pijn, zwelling of koorts hebt, bel dan meteen. Maar meestal zul je merken dat de meldingen van een acute infectie snel afnemen: pijnklachten verminderen binnen dagen tot een paar weken na de wortelkanaalbehandeling.

Tandheelkundig Centrum Leiden: uw specialist in wortelkanaalbehandelingen

Bij Tandheelkundig Centrum Leiden in Leiden voeren wij dagelijks wortelkanaalbehandelingen uit voor patiënten uit de regio. Ons team van ervaren tandartsen en endodontologen werkt met de nieuwste technieken om ú de best mogelijke zorg te bieden. Zo maken we bij complexe wortelkanaalbehandelingen vaak gebruik van een operatiemicroscoop en geavanceerde digitale röntgenapparatuur, zodat we het wortelkanaalsysteem tot in detail kunnen zien en behandelen. Dit alles garandeert een comfortabele en pijnvrije behandeling: moderne verdovingen en verfijnde apparatuur zorgen dat u tijdens de ingreep geen pijn voelt.

Wij geloven in behoud van uw natuurlijke tand: een wortelkanaalbehandeling is vaak de laatste kans om een tand te redden, om ergere complicaties te voorkomen. Onder onze zorg houden we altijd uw mond gezond én uw glimlach stralend. Daarbij gaan deskundigheid en een warme benadering hand in hand: in onze praktijk krijgt u persoonlijke aandacht en duidelijke uitleg bij elke stap.

Kortom: bij Tandheelkundig Centrum Leiden bent u in goede handen. Ons hoogopgeleide team begeleidt u van de eerste diagnose tot de nazorg, zodat u snel weer pijnvrij en lachend de deur uitgaat. Dankzij onze bewezen succespercentages en betrokken aanpak kunt u erop vertrouwen dat wij uw wortelkanaalbehandeling grondig en veilig uitvoeren.

Heeft u na het lezen nog vragen over wat een wortelkanaalbehandeling inhoudt? Bij Tandheelkundig Centrum Leiden helpen we u graag verder. Maak een vrijblijvende afspraak bij onze praktijk in Leiden voor advies en geruststelling. Met deskundige zorg en een persoonlijke benadering zorgen we dat u snel van uw pijn af bent én uw eigen tand behoudt precies zoals het hoort.

Of schrijf u direct in via deze link!

Veelgestelde Vragen

Is een wortelkanaalbehandeling altijd nodig?
Nee, niet elke kiespijn hoeft een wortelkanaal. De tandarts zal eerst de oorzaak onderzoeken. Alleen bij een ontstoken of afgestorven tandzenuw (pulpa) die niet meer vanzelf geneest, is een wortelkanaalbehandeling nodig. Zijn de klachten mild of komt de pijn van buiten de tand, dan behandelen we eerst eventuele gaatjes, kiesvleesontsteking of andere problemen. Blijft de wortelpijn aanhouden en blijkt de pulpa onherstelbaar ontstoken, dan is ontzenuwen vaak de laatste redmiddel om de tand te behouden. Eenmaal ontstoken pulpa geneest niet vanzelf, het altĳd weglaten van een ontstoken wortel kan uiteindelijk ernstige gevolgen hebben.

Wat gebeurt er als ik níets laat doen aan een ontstoken tandzenuw?
Zonder behandeling blijft de infectie zich ontwikkelen. Eerst zal de pijn waarschijnlijk alleen verergeren. Uiteindelijk kan de ontsteking uitbreiden tot het kaakbot en een wortelpuntontsteking of abces veroorzaken. Je kunt dan koorts, oedeem in je gelaat of zelfs systemische klachten krijgen. De abcesvorming kan vervolgens ernstig pijn doen en het omliggende bot oplossen. Soms leidt dit tot het onvermijdelijke trekken van de tand of een wortelpuntoperatie. Kortom: tijdig behandelen voorkomt erge pijn en botverlies. Het is daarom beter om de ontsteking aan te pakken dan ermee rond te blijven lopen.

Kan ik meteen weer eten na de wortelkanaalbehandeling?
Niet direct. Door de verdoving voel je nog enkele uren niets en kunt je tong of wang pijn doen zonder dat je het merkt. Wacht daarom tot de gevoelloosheid helemaal verdwenen is. Eet de eerste dag zachte, lauwe voeding en vermijd harde of kleverige snacks. Als je een tijdelijke vulling hebt, laat dan harde dingen (noten, ijs) even staan om te voorkomen dat de vulling losraakt. De volgende dag kun je meestal weer normaal eten. Poetsen en flossen mag meteen; hou het wel iets rustiger rondom de behandelde tand om irritatie te voorkomen.

Is een kroon altijd nodig na de behandeling?
Niet in élk geval, maar vaak wel aan te raden. Een tand die ontstoken is, is vaak brosser geworden en heeft soms veel tandweefsel verloren door bijvoorbeeld diepe gaatjes. Een goed passende kroon (of grote vulling) biedt extra stevigheid. Uit onderzoek blijkt dat het slagsucces en de levensduur van de behandelde tand aanzienlijk stijgen als er een kroon op wordt gezet. Voor voortanden met weinig kauwkracht is een vulling soms voldoende. Bij kiezen adviseren wij meestal een kroon om kromtrekken of afbreken te voorkomen. De tandarts bespreekt met jou of een kroon nodig is, afhankelijk van de hoeveelheid tand die over is en de belasting in de mond.

Wordt de wortelkanaalbehandeling vergoed door de verzekering?
Voor jongeren tot 18 jaar wordt de behandeling volledig vergoed vanuit de basisverzekering (zonder eigen risico). Ben je ouder dan 18, dan valt een wortelkanaalbehandeling niet onder het basispakket. Je hebt dan een aanvullende tandartsverzekering nodig om een deel van de kosten terug te krijgen. De vergoeding is per verzekeraar en pakket verschillend; meestal krijg je een bepaald percentage (bijvoorbeeld 75–100%) terug tot een maximumbedrag per jaar. Je tandartspraktijk kan je een kostenraming geven; die kun je vooraf indienen bij je verzekeraar.

Als je aanvullend verzekerd bent, vergoedt de verzekering normaalgesproken ook de kosten voor een kroon na de wortelkanaalbehandeling (doorgaans 75% tot een maximum).

Heeft u na het lezen nog meer vragen over wat een wortelkanaalbehandeling inhoudt? Bij Tandheelkundig Centrum Leiden helpen we u graag verder. Maak een vrijblijvende afspraak bij onze praktijk in Leiden voor advies en geruststelling. Met deskundige zorg en een persoonlijke benadering zorgen we dat u snel van uw pijn af bent én uw eigen tand behoudt precies zoals het hoort.